FATMA ÇELİK
Ezber Bozan Kadınlar kitabı ile farklı dönemlerde yaşamış 24 Müslüman kadının hayatlarını kız çocukları için kaleme alan Hatice Özdemir Tülün, ikinci kitabında da bilimde, sporda, sanatta ve daha birçok alanda fark oluşturan kadınların hikâyelerini anlatmaya devam ediyor. Gençlere bu coğrafyalardan çıkmış başarılı kadınları bulup tanıtmak için kendine söz verdiğini söyleyen Tülün, “Bu kadınların ortak noktası mevcut durumlarını fırsata dönüştürecek yollar aramaları” dedi.
Aşçı, pilot, öğretmen, doktor, matematikçi, bilim insanı, asker, aktivist, müzisyen, yönetici, boksör… Herhangi bir ülkede, herhangi bir şehirde, herhangi bir mahallede, herhangi bir evde başladı hikâyeleri… Hatice Özdemir Tülün, Ezber Bozan Kadınlar ile dünyanın farklı coğrafyalarında farklı dönemlerde yaşamış Müslüman kadınları anlatmaya devam ediyor. Dünyanın dört bir yanındaki Müslüman kadınların çizimlerinin de yer aldığı kitap Düş Değirmeni Yayınları’ndan çıktı. Ezber Bozan Kadınlar 2 ile kendilerine “yakıştırılmayan”, başaracaklarına “inanılmayan” işleri sırtlanan kadınların azim dolu hikâyelerini anlatıyor. Kitapların hikâyesini kendisinden dinlediğimiz Tülün, gençlere bu coğrafyalardan çıkmış ezber bozan kadınları bulup tanıtmak için kendine söz verdiğini söyledi.
Ezber Bozan Kadınlar 1’den sonra ikinci kitabı da yayınlandınız. Öncelikle hayırlı ve okuru bol olsun. Ezber Bozan Kadınlar’ı yazmaya nasıl karar vermiştiniz? Devamı olan ikinci kitabı yazma sürecinizi de anlatır mısınız?
Kızım bir ortaokul öğrencisi iken dünyada sıra dışı işler yapmış kadınları araştırmaya merak salmıştı. Batı dünyasından pek çok isim buluyor ama bizim coğrafyalarımızdan tek tük isimlere rastlıyordu. Ben de o zamanlar okul öncesi kitaplar yazıyordum. Bir gün bana dönüp “Anne hiç mi bize benzeyen, buradan çıkmış sıra dışı bir kadın yok?” diye sordu. Ben kendimden gayet emin “Olmaz olur mu annem, kimler var kimler!” dedim. “Bir saysana anne!” dedi. Saysana diyene kadar zirvelerde gezen özgüvenim birden dibi gördü. Aklıma hepimizin bildiği birkaç isim geliyor ama bir türlü devamını getiremiyordum. O gün kendime bir söz verdim. Gençlere bu coğrafyalardan çıkmış Ezber Bozan Kadınları bulacak ve tanıtacaktım!
Anneannem benim ilham kaynağım
Sizin bu hayatta etkilendiğiniz, örnek ya da ilham aldığınız bir kadın ya da kadınlar var mı?
Rahmetli anneannem benim için çok büyük bir ilham kaynağı. Annesini bebekken kaybetmiş, iyi bir eğitim alma imkânı olmamış, eşini genç yaşta gurbete yollayıp ardında 4 çocuğu tek başına büyütmüş bir Çerkes kadını. Onun gündelik hayatın seyri içinde söylediği sözler bugün bana ilham oluyor. Sabrı, bir kez bile geçmişinden şikayet etmeyişi, onu tanıyan herkesin her daim güler yüzü ve tatlı dili ile hatırlıyor oluşu benim yolumu aydınlatıyor.
Dünyanın dört bir yanından 24 kadının ilham verici yaşamlarını kaleme aldınız. Bu kadınlar kimler ve neye göre bu kadınları seçtiniz?
İlk kitaptaki kadınları özellikle yabancı tarih kitaplarından deyim yerindeyse toprağı kazıyarak buldum. İkinci kitapta bu defa daha çok günümüzde yaşayan rol modelleri göstermek, gençlere “ezber bozmak için asırlar öncesinde yaşamanıza gerek yok” mesajını vermek istedim. İşin ilginç yanı ikinci kitapta aklımda tamamen başka bir liste varken ve ben o liste üzerinden ilerlerken karşıma her defasında listeden farklı kadınlar çıktı. “Demek ki esas yazmam gereken kadın bu!” diyerek iç sesime güvendim ve ilk listeyi bırakıp yolumun kesiştiği bu yeni kadınlar üzerinden devam ettim.
Seyyide Hurra’yı kendime yakın hissediyorum
Bu kadınların ortak noktası nedir?
Kadınların ortak noktası bana göre içlerinde bulundukları halden şikayet etmek yerine mevcut durumlarını fırsata dönüştürecek yollar aramaları. Oturup şikayet etmek yerine ayağa kalkıp mücadele eden, yoları kapanınca elleriyle yeni bir yol açan kadınlar bunlar. Bir de hepsinde değil belki ama pek çoğunda göz ardı edilemeyecek derecede bir baba rolünün etkisini görmek beni çok etkiledi. Hatta gençlerle buluşmalarımızda “bundan sonra belkide ezber bozan babalar diye bir kitap yazmalıyım” diyorum. Çünkü ben de kendi hayatımda bir genç kızın arkasında babasının olmasının ne kadar etkisi olduğunun bir örneğiyim. Merak edenler için “Hayatı kullanma Kılavuzu” adıyla geçtiğimiz yıllarda yayınladığım bir podcasti buraya dipnot olarak iliştirmek isterim.
Kitapta kendinize en yakin hissettiğiniz isim hangisiydi?
Her iki kitaptan da kendimi en yakın hissettiğim isim Seyyide Hurra. Artık korsan oluşu mu yoksa Fas krallık tarihinde Fas kralını başkentte çıkarıp kendi şehrine getiren tek gelin oluşu mu beni çekiyor bilmiyorum.
Mücadele et ve Rabbine güven
Kitabın okurlarda, özellikle kadınlarda nasıl bir etki oluşturmasını istiyorsunuz?
“Ezber bozan bir kadın olmak için batının bana dayattığı standartlara ihtiyacım yok, ben kendim kalarak da ezber bozabilirim!” hissini verebilirsem ne mutlu.
Son olarak kitabın okurlara sorduğu soruyu size sormak istiyorum. Bir kadının hikâyesi, kaç kişiye ilham verebilir?
Bir kadının hikayesi milyonları etkileyebilir. Kitaplarımdaki bazı kadınlar muhtemelen adlarının tamamen unutulacağını düşünüyorlardı. Yine de bu onları mücadele etmekten, çabalamaktan geri durdurmadı. Bugün biz ne yaparsak bir gün üçünde binlerce “like” alsın, etkileşim rekorları kırsın istiyoruz. Ancak bu kadınların bana öğrettiği bir şey varsa o da “sen yeter ki doğru olan için mücadele et ve Rabbine güven. O asırlar sonra bile olsa adını nice insana andıracaktır!”
