Bir yıl boyunca geleneksel sanatlar alanında neler yapıldığını araştırırken çıkan sonuçlar pek de yüzümüzü güldürmedi. Geleneksel sanatlar çalışmalarının 2022 yılına göre azaldığını ve dijitale entegre edilmediğini görmek geleneksel sanatlara yavaş yavaş veda mı ediyoruz dedirtti.
Dijital çağda geleneksel el sanatlarını yaşatmak ve değerini korumak için çabaların artması kültürel kimliğin, tarihin ve değerlerin unutulmaması ve yaşatılması adına büyük önem taşımaktadır. Fakat bu sanat dallarında ki yapılan çalışmaların azlığı geleneksel sanatlar bilinmiyor mu yoksa unutuluyor mu? Sorularını aklımıza getirmedi değil. Bu sorulardan yola çıkarak ilk İstanbul Sanatlar Çarşısına göz gezdirmek istedik. Bu sanat dalları ile çalışmalar yapan değerli sanatçılarımızı da elbette unutmadık. Fatih’te açılan geleneksel sanatlar çarşısı, Onur Hastürk’ün değerli eseri ve Geleneksel sanatlar derneğinin geleneğimizi koruma çalışmaları bizlere umut verdi. 2023 yılını sonlandırırken 2024 yılını geleneksel sanatlar anlamında dolu dolu geçirmek ümidiyle..
İstanbul sanatlar çarşısında neler var?
İstanbul Sanatları Çarşısı; sahip olduğu tarihi dokusuyla 18. yüzyıl Osmanlı mimarisinden günümüze uzanan önemli mekânlardan biridir. Gelenekli İstanbul sanatlarının sayısı oldukça azalmış eski ustaları ile genç kuşak sanatçılarına ve onların her biri titizlikle hazırlanmış eşsiz eserlerine ev sahipliği yapmaktadır. İstanbul Sanatları Çarşısı da ülkemizde medrese yapısını koruyan ve icra edilen gelenekli sanatlar ile bütünleşmiş ilk mekânlardan birisi olmuştur.
Günümüzde İstanbul Sanatlar Çarşısı, bünyesinde bulunan 12 hücre odası ve bu odalarda icra edilen 11 sanat dalıyla hem İstanbul kültürüne hem de sanatseverlere hizmet etmektedir. Başta hat, tezhip, minyatür ve ebru olmak üzere birçok sanat dalı, sayısı yirmiyi aşkın usta sanatkârlar tarafından icra edilmektedir. Çarşıya gelen ziyaretçiler hem sanatçılarla tanışıp bu işin inceliklerini ilk kaynaktan dinleyebilir hem de icra edilen sanatları yakından gözlemleyebilirler.
Onur Hastürk Geleneksel Sanat ile astrolojiyi buluşturdu
Minyatür ve tezhip sanatçısı Onur Hastürk, yüzyıllar içinde her anlamda birbirinden etkilenen inanç ve kültürlerin, sanatsal yansıması olan burçları kendine konu alarak Yapı Kredi Bomontiada’da bir sergi düzenledi.
Sanatçı ilk kez uyguladığı edisyonlıu üretim pratiğinde 1582 tarihli Metali’ü’s-sa’det adlı el yazmasını referans almıştır. Çağlar boyunca her dönemde yeniden yorumlanan yazma eserlerin, döneminin sanat ve kültür özelliklerinin tasvir etmesi Onur Hastürk’ün çıkış noktası olmuştur.
Kendi el yapımı tezhip ve ebrularını dijital ortama aktararak 16.yy’ın kült minyatürleriyle kolaj tekniğinde birleştirip izleyiciyi çok katmanlı bir okumaya davet eder. Böylece, dijital medyanın ve yapay zekanın sanat üretiminde yerini aldığı çağımızda sanat-zanaat arasındaki diyaloğu sorunsal olarak tartışmaya açmaktadır.
Yüzyıllar boyu insanlığın; varoluşu, yeryüzü ve gökyüzünü anlamlandırma çabası onu bitmek bilmeyen bir maceranın içine sürüklemiştir. Her kültürün kendi izlerini taşıyan astoloji yazmalarındaki tasvirler muhteşem bir görsel şölen sunmuştur.
Esev’den geleneksel sanatlar sergisi
Esenler Belediyesi Sanat Evi (ESEV) bünyesinde “Geleneksel Sanatlar ve El Sanatları” branşlarında eğitim alan öğrencilerinin hazırladığı çalışmalar Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi’nde sergilendi
Geleneksel sanatlardan 100.yıla özel 100 eser
Cumhuriyet’in 100. Yılına özel hazırlanan 100 eserden oluşan Geleneksel Türk Sanatları Sergisi, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde ziyaretçilerin beğenisine sunuldu. Sergide, 85 sanatçının Cumhuriyet’in farklı dönemlerini konu ederek yaptığı ebru, tezhip, minyatür, çini ve hat gibi 100 eser yer alıyor.
İstanbul’dan Esenler Türk İslam Sergisi
Esenler Belediyesi tarafından gerçekleştirilen tarihte pek çok sanata ev sahipliği yapmış İstanbul’u konu alan “İstanbul’dan Esenler Türk İslam Sergisi” sanatseverlerle buluştu. Serginin galası boğaz manzarası eşliğinde düzenlenen tekne turuyla gerçekleştirildi. Sergi de 18 sanatçının Hüsn-i hat, ebru, minyatür, tezhip gibi sanat dallarına ait 43 eser bulunuyor. Geleneksel sanat ile modern sanatın birleştiği sergi ardından Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezinde sergilendi.
Büyük Çamlıca Camii’nde geleneksel sanatlar sergisi
Büyük Çamlıca Camisi Tiryakiart Sanat Atölyesi’nden Ayten Tiryaki ve öğrencilerinin hazırladığı geleneksel sanatlar sergisine ev sahipliği yaptı. Hat, tezhip, minyatür, ebru, çini ve seramik sanatlarında 215 eserin yer aldığı Feyz Sergisi” Büyük Çamlıca Camiisi Sergi Salonu’nda ilgililerini karşıladı. Sergide Albayrak Grubu Hat Eserleri Koleksiyonu’ndan birçok eser beğeniye sunuldu.
Kadem’den geleneksel sanatlar sergisi
Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) geleneksel sanatlar alanında açtıkları testi, çini, kazaziye, iğne oyası, geleneksel keçi, tel kırma, ipek koza ve punch nakışı kurslarını bitiren kursiyerlerinin eserlerinin sergilendiği sergi Bursa Tayyare Kültür Merkezi’nde ziyarete açıldı.
Bulgar sporcular ebru ile tanıştı
Kırklareli Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünün Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıl dönümü kapsamında düzenlediği sportif organizasyonlara katılmak üzere Kırkareli’ne gelen Bulgar sporculara, ebru sanatı tanıtıldı.
Geleneksel sanatlar sergisi hünkar kasrı’nda açıldı
İstanbul Ticaret Odası’nın kültürel mirasları yarınlara taşımak amacıyla gerçekleştirdiği sanat etkinliklerine yenisi eklendi. Bu çerçevede tezhip, hat, ebru ve suluboya eserleri ilgilileriyle buluştu. Geleneksel Sanatlar Sergisi, Eminönü Yeni Camii Hünkar Kasrı’nda açıldı.
Geleneksel sanatlar depremzedelere yardım etti
Siyah Sanat Galerisi tarafından Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından afetzedeler yararına geleneksel sanatlar mezatı düzenledi. İstanbul başta olmak üzere, Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde yaşayanların yanı sıra deprem bölgesindeki sanatçı ve koleksiyonerlerin de eser gönderdiği açık arttırma da hüsnü hat, ebru ve tezhip gibi geleneksel sanatlarla hazırlanmış eserler sanatseverler tarafından yoğun ilgi gördü. Eserlerin satışlarından toplanan ücret yardım kuruluşlarına bağışlandı.
Kelime-i Tevhid hat sergisi nerelerdeydi?
Kalplerin huzuru “Kelime-i Tevhid” 13 usta hattat’ın yeni bir tarz ile yorumladığı eserlerden oluşan Kelime-i Tevhid Hat Eserleri Sergisi” ilk olarak AKM’de sanatseverlerle buluştu. Sergi İstanbul, Balıkesir, Ankara, Trabzon, Erzurum, Kayseri ve Gaziantep’in ardından Konya’da sergilendi.
Fatih Belediyesi Geleneksel sanatlar çarşısı açtı
Fatih Belediyesi geleneksel sanatlara destek verdi. Fatih Belediyesine bağlı Kültür İşleri Müdürlüğü organizatörlüğünde kurulan geleneksel sanatlar çarşısı açıldı. Sanat Sokağına kurulan Geleneksel Çarşısı’nda birbirinden güzel eserler sergilenirken diğer yandan satışları gerçekleştiriliyor.
Suriçi’nde Mekân ve Hafıza Resim Sergisi ile Çini Yarışması Sergisi Açıldı
Fatih Belediyesi, sanata ve sanatçılara destek olmak amacıyla Faik Kırımlı anısına Çini Yarışması Sergisi ve Muhsin Kut anısına “Suriçi’nde Mekân ve Hafıza” başlıklı resim sergisini Kadırga Sanat Galerilerisinde ödül töreni eşliğinde açtı.
Yâ Şehr-i Ramazan
21 hat sanatçısının eserlerinin sergilendiği “Ya şehr-i ramazan” hat sanatı sergisi Kazlıçeşme kültür sanat merkezinde sergilendi
Üniversiteden geleneksel türk sanatlarına destek
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Güzel Sanatlar ve Mimarlık Fakültesi öğrencileri ve öğretim elemanları Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100.yılı sebebiyle Geleneksel Türk Sanatları Sergisi hazırladı. Cumhuriyetin 100.yılına özel hazırlanan sergi Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hazine Müzesi’nde sergilendi.
DEÜ’den cumhuriyete özel tezhip sergisi
Türkiye Cumhuriyet’nin kuruluşunun 100. yıl dönümüne özel düzenlediği etkinlikler kapsamında geleneksel sanatları da unutmadı. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk Sanatları Bölümü Tezhip Anasanat Dalı’ndan lisans ve lisansüstü öğrencilerinin eserlerinden oluşan Cumhuriyet’in 100.yılını vurgulayan Tezhip sergisi açılışı yapıldı.
Şifa-i Şerif tezhip sergisi açıldı
Müzehhibe Aysel Toprak ve atölye grubunun düzenlediği “Şifa-i Şerif Tezhip Sergisi” Ankara Musiki Muallim Mektebi’inde sanatseverlerle buluştu. Endülüs Kadı İyaz efendinin Şifa-i Şerif eseri ilham alınarak bir buçuk yılda hazırlanan Şifa-i Şerif Tezhip Sergisin de Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed anlatılmaya çalışıldı. Bazı eserler saf altın kullanılarak yapıldı.
Çeşm-i Cihan Sergisi
Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen ve ebru sanatçısı Yakup Cihan tarafından hazırlanan “Çeşm-i Cihan Sergisi”, Muradiye El Yazmaları Müzesi’nde sergilendi. Yakup Cihan tarafından ebru sanatının geleneksel battal, çiçekli, akkase ve kaplan gözü teknikleriyle hazırlanan toplam 46 eser, sanatçının kendi ortaya çıkardığı çeşmi cihan tekniğiyle ziyaretçilere sunuldu.
Konuşan yazılar sergisi
Geleneksel İslam sanatının en güzel örneklerini bir araya getiren “konuşan yazılar sergisi” Konya Tantavi Kültür ve sanat merkezinde sergilendi.
Geleneksel sanatlar derneği geleneği koruyor
Beyoğlu Kültür Yolu Festivali kapsamında Rami Kütüphanesinde T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Genel Müdürlüğü ve Geleneksel Sanatlar Derneği işbirliğiyle “Geleneği korumak: Ebru, Minyatür ve Hüsn-i Hat” sanatlarını koruma eylem planı çalıştayı gerçekleştirildi.
17 Ekim Uluslararası Somut Olmayan Kültürel Miras Günü
Unesco 42.Genel Konferansında 2003 Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmenin kabul edildiği “17 Ekim Uluslararası Somut Olmayan Kültürel Miras Günü İlan edildi.”
