Ali Odabaş
kygm@ktb.gov.tr
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü
AVM kütüphaneleri insanlar tarafından yoğun kullanılan mekânları değerlendirmek amacıyla ortaya çıktı.
Kütüphaneler yüzyıllardır bilgi kaynaklarını ve kültür ürünlerini koruyan, nesilden nesile aktaran ve insanların kullanıma sunan bir köprü görevi üstleniyor. Ülkemizde de kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılması, benimsetilmesi ve bilgiye ulaşımın yaygınlaştırılması amacıyla kültür ve fikir ürünlerinin derlenmesi, korunması ve toplumun yararına sunulması halk kütüphaneleri aracılığıyla yürütülüyor.
Halk kütüphaneleri; dil, din, milliyet, cinsiyet, yaş, eğitim, kültür, sosyo-ekonomik düzey ve politik görüş farkı gözetmeden, dezavantajlı gruplar da dâhil olmak üzere, her vatandaşın ihtiyaç duyduğu bilgiye, bilgi erişim araçlarına ve kültür ürünlerine ulaşmasını sağlayarak toplumun ekonomik, sosyal, teknik ve kültürel gelişimine yardımcı olan kurumlardır.
Ülke genelinde, 20 milyonun üzerinde kitap, süreli yayın gibi çeşitli materyali barındıran 57’si gezici kütüphane olmak üzere bin 270’i aşkın halk kütüphanesiyle vatandaşlara kütüphane hizmetleri sunuluyor. Halk kütüphanesi hizmetleri; toplumsal yaşamın, sosyolojik olay ve olguların, değişen şartlarla birlikte doğan gereksinimlerin sonucu olarak sürekli gelişim ve dönüşüm yaşanıyor. Kütüphane hizmetlerinin yaygınlaştırılması amacıyla toplum tarafından yoğun olarak kullanılan mekânlarda kütüphane açma çalışmaları başlatıldı. Bu kapsamda ilk olarak 2019 yılının başlarında; kentlilerin yaşamlarında önemli yerleri olan ve günümüz sosyal mekânlarından biri haline gelen alışveriş merkezlerinde kütüphane açılmasına yönelik AVM yönetimleri ile görüşmelere başlanıldı. Yapılan bu görüşmeler neticesinde AVM içerisinde halk kütüphanesi hizmetlerinin verilebilmesi amacıyla çeşitli AVM yönetimleri ve ilçe belediyeleri ile “güç birliği” yapılarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca tahsis edilen ortalama 200-300 m2 kullanım alanına sahip, konsept bir proje doğrultusunda kütüphane ruhuna uygun tefriş çalışmaları yapılan mekanlarda AVM kütüphaneleri açılıyor.
AVM kütüphaneleri, bakanlığa bağlı olarak halk kütüphanelerinin bağlı olduğu mevzuat doğrultusunda hizmet veriyor. Bakanlık tarafından geliştirilen bu yeni anlayış ile AVM’ler haricinde halk kütüphanesi hizmetlerinin her alanda verilmesi amacıyla toplumun yoğun olarak kullandığı havalimanı, tren garı gibi mekânlarda da kütüphane açma çalışmaları kapsamında İstanbul Havalimanı’nda “İstanbul Havalimanı Kütüphanesi” ve Konya Tren Garında “Konya Gar Kütüphanesi” hizmete açıldı. Bu hizmetlerin yaygınlaştırılarak verilmesi amacıyla yürütülen çalışmalar devam ediyor.
AVM kütüphanelerinin faydaları;
Her halk kütüphanesinde olduğu gibi her yaş grubuna uygun çeşitli kitap, dergi gibi materyaller kullanıcı hizmetine sunuluyor.
Kütüphane kullanıcıları kitap, gazete, dergi gibi yayınları kütüphane içerisinde okuyabileceği gibi ücretsiz olarak 15 gün süreyle ödünç alınabiliyor.
Kütüphane kullanıcıları için ücretsiz internet ve bilgisayarlar ile araştırma yapabilecekler.
AVM’leri kullanan vatandaşlarımız için aileleri ile birlikte keyifli vakit geçirebileceği alanlar kazandırılıyor
AVM’lerde halk kütüphanelerinin açılmasıyla hem AVM yönetimlerinin sosyal misyonlarının yerine getirilmesi hem de kütüphane kullanımı sayesinde okuma kültürü ve alışkanlığının yaygınlaştırılması sağlanmış oluyor. (Günümüz tabiri ile “win win”
Kütüphane kullanımı ve kütüphane faaliyetlerinin tanıtımı yapıyor.
Kütüphaneler ile AVM’lerde yer alan işletmeler ile işbirliği yapılarak çeşitli kültürel faaliyetler gerçekleştirilebiliyor
