Litros Sanat ilk yayınlandığı zaman salgın dönemi gibi büyük bir riskle karşı karşıya kalmıştı. Bunun yanında sadece kültür sanat odaklı olması büyük bir cesaret göstergesiydi. Birinci yılını kutlayan Litros Sanat ile ilgili değerli kültür sanat insanları düşüncelerini bizimle paylaştılar.
Ocak 2021 yılında yayın hayatına başlayan Türkiye’nin ilk dijital kültür sanat gazetesi Litros Sanat birinci yaşını kutluyor.
Geçen bir yıllık süreçte her sayıda, kültür sanat gazeteciliği alanında tiyatrodan sinemaya, edebiyattan müziğe gündemin nabzını tutan dosya-haberlere, röportajlara ve köşe yazılarına yer verildi. On beş günde bir okuyucusuyla buluştu. Dijital olarak yayınlanan Litros Sanat’ın bazı sayıları basıldı ve yeni yaşından itibaren daha çok basılı olarak okuyucusuna ulaşmayı da hedefliyor. Aynı zamanda Litros Sanat’ın bütün sayılarına Turkcell’in dergilik uygulamasından da ücretsiz olarak ulaşılabildiğini eklemek gerek. Ülkemizde kültür sanat gazeteciliği her zaman üvey evlat muamelesi görmüş bir alandır. Şartlar kötüye gittiğinde gerek görülmeyen, sayfa sayısı kısaltılan ya da ortadan kaldırılan da bölümdür. İnsanın maddi ihtiyaçları kadar elzem olan manevi ihtiyaçlarının da ne kadar çabuk göz ardı edildiğinin bir kanıtıdır. Ne kadar göz ardı edilmeye devam edilse dahi üretilmeye, yazılmaya da devam edilmiş ve edilmektedir. Yayıncılık tarihimizde kültür sanat gazeteciliği Servet-i Fünun Dergisi ile başlamış Cumhuriyet Gazetesi, Varlık Dergisi, Milliyet Sanat Dergisi ile devam etmiştir. Günümüzde ise Milliyet Sanat hayatına devam ederken Oksijen haftalık kültür sanat gazetesi anlamında yeni bir soluk getirdi.
Litros Sanat yayın hayatına pandemi koşullarında başladı. İlk günden itibaren kültür sanat alanında eksik olan çeşitlilik, farklı bakış açılarına yer vererek kendi kulvarında öne çıkan bir ses olmayı hedefledi. Pandemiyle birlikte hızlanan dijitalleşme sürecinde ilk dijital kültür sanat gazetesi olarak bir başlangıca imza attı. İmtiyaz sahibi M. Tevfik Göksu’nun katkılarıyla yola çıktığını da belirtelim. Kültür sanat alanında üretimi destekleyen, teşvik eden kurum ve kuruluşların yaptığı katkı şimdiye değil geleceğedir.
Birinci yılımızı kutlarken, Litros Sanat’ın ne ifade ettiğini, sunduğu katkının nasıl ve ne yöne olduğunu çeşitli isimlere sorduk. Litros Sanat’ın birinci yılının ardından gelin bakalım alanında kıymetli isimler neler demiş:
En önemlisi sürdürülebilirlik
Seray Şahinler
(Gazeteci)
Litros Sanat Gazetesi ilk sayısından itibaren güncelin nabzını tutarak kültür sanat gazeteciliğine büyük katkı sundu. Edebiyattan sinemaya, tiyatrodan müziğe sanatın her alanında en güncel haberleri, röportajları ilgililerine sunarak, gerek konu seçimi gerek haberlerin editoryal işleyişi noktasında başlı başına bir gazete görevi görüyor. En önemlisi ise sürdürülebilirlik. İlk sayıdan itibaren dinamizmini kaybetmeyen Litros’un sesine kulak verin! Nice yıllara ve yaşlara.
Cesurca bir hareket
Şirin Pancaroğlu
(Arp Sanatçısı)
Kültür Sanat gazeteciliği benim kanıma göre son 10, hatta 15 yılda kendinden çok kaybetti. Sadece mecralarda kapladığı alan değil, yer aldığı mecralardaki daralma da daha ziyade “beklenen” veya “standart” üretimlerin sadece görünür olması sonucunu doğuruyor. Oysa sanatı besleyen damarlardan en önemlisi yeni olan, bilinmeyen, aykırı olan. Alan daralınca bu aşağıdan gelen üretimler ana sahnede kendine zor yer buluyor kuşkusuz. Bu bihaber olmamıza sebebiyet veriyor. Bu erozyon üzerine düşünürken, geçen yıl Litros’un hayata geçmiş olması bence çok kıymetli. Cesurca ve gerekli bir hareket. Yeni yaşınız kutlu olsun diyorum.
Sadece bir kuşağa değil kuşaklara seslenirsiniz
Bünyamin Yılmaz
(AA Kültür Sanat Editörü)
Gazetecilikle ilgilenenler bilirler. Yoğun gündem akışı içinde habercilik temposu bir yandan insanı pişirir öte yandan da elinden rutin hayatı alıverir. Büyük bir tecrübedir ama bedeli zaman tartısında hayatın kendisine ödenir. Kültür sanat haberciliği ise henüz üzerinde cümle kuranlar tarafından dahi tam olarak ne düşünüldüğü söylenemez. Sinema, tiyatro, müzik, resim, hepsi hayatın bir parçası. Herkes hayatının bir yerinde bir sanat dalına ilgi duyar. Dolayısıyla herkesin bir parçası olan alanda habercilik yapmak kolay görünür ama zordur. Yaptığınız işin ederini belirlemek için bir ölçütünüz yoktur. Kültür sanat haberciliği öncelikle ilgilenen kişinin kendisini yetiştirmesini ve hayatı boyunca öğrencilik duygusundan kopmamasını şart koşar. Bazen 70 bazen de 7 yaşındasınızdır bu sebeple. Çünkü hedef kitlenize günübirlik haberler vermezsiniz, birikir onlar, tıpkı insanlar gibi, tıpkı sizin gibi. Habercilik diliniz de sizinle birlikte olgunlaşır. Her yaştan insanla sanat hakkında konuşurken, kalem oynatırken araya tecrübenin serpildiği cümleler dışında mesleğinizi koymazsınız. Hayat gibi akar yaptığınız iş. Bu yüzden anlatmakta zorlanırsınız, doğaldır, anlatılmaz.
Hepimizin içinde bir sanatçı var. Onun ölçütlerine göre belirlenir verdiğiniz her şey. Siz hem kendinize hem de topluma seslenirsiniz. Onlar geliştikçe, edebiyatın, sanatın güzelliğine vakıf oldukça siz de gümrahlaşırsınız. Sanat gibi bir ayna vazifesi görmeye başlarsınız sonra. Sanatın aynasında kendinizi yeniledikçe cümleleriniz yerini bulur. Siz sadece bir kuşağa değil kuşaklara seslenirsiniz. Yazdıklarınızın karşılığını yeni gelen kuşaklarla daha iyi anlarsınız. Türkiye’nin dijital gazetesi Litros Sanat’a bu aynadan bakıyorum ben. Tecrübe genç yazarlarla, habercilerle buluşunca ortaya iyi ürünler çıkıyor. Arada çok özel sayılarla -belki üç ayda bir- sanki basılı olarak da kendini hatırlatsa diye düşünürüm. Dijitalden takipte sorun yok.
Esenler’in hayatımıza kattığı Litros Sanat’a uzun ömürler diliyorum. Kültür sanat haberciliği açısından umut veren bir yayının varlığı habercilikteki heyecanımızı da artırıyor.
Büyük bir boşluğu dolduruyor
Sevda Dursun
(Yeni Şafak Kültür Sanat Editörü)
Geçmişle bugün arasında köprü vazifesi gören kültür, geliştirici ve bir o kadar da iyileştirici yönüyle sanat, insanoğlu var oldukça hakimiyetini sürdürecek. Buna verilen ehemmiyetin derecesi ise toplumun gelişmişlik düzeyiyle ilgili. Türkiye’de şimdiye kadar kültür ve sanatın yeterince rağbet görmemesi veya belli bir kesim tarafından domine edilmesi, bu konunun en açık örneği. Öte yandan internet çağında haber alma kaynaklarının değişmesi, kültür sanata ilginin de eksenini değiştirdi diyebiliriz. Bir yıldır dijital olarak kültür sanat yayıncılığı yapan Litros Sanat, bu anlamda büyük bir boşluğu dolduruyor. Gazete sayfalarında yer bulamayan birçok kültür sanat haberine yer verip ehil ellerde olgunlaştırması ise paha biçilemez. Geleceğe bırakacağımız en önemli kaynaklarımızı ne kadar yaygınlaştırırsak, kalıcılığını o kadar arttırırız. Ve evet, şimdiki nesil Maslow’un hiyerarşisinde temel ihtiyaçların değil, üst basamakların peşinde. Kültür ve sanat ise her zaman için üst basamaklarda kendisine yer bulur.
Olaylara sanat odaklı bakılıyor
Burçak Evren
(Sinema Eleştirmeni)
Ben yıllardan beri yazıyorum. Ben hep işe baktım. İçeriğe baktım. Sanatına baktım. Objektif oldum. Şu an yazdığım gazete de bile kim olduklarına bakmadan doğru yapılan bir şeyi hep alkışladım ve takdir ettim. Yanlış olana da aynı şekilde kim olduklarına bakmadan eleştirdim. Litros Sanat gazetesinin tavrını bakış açısını bunun için seviyorum. Bir belediye bülteni gibi değil. Olaylara iş odaklı, sanat odaklı bakıyor. Bunun için emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Kültür Sanat haberlerine çok az yer verildiği bu zamanda tamamen kültür sanat gazetesi olarak yayın yapmak gerçekten takdire şayandır.
Dijitalleşme ana akıma alternatif
Kenan Bölükbaş
(TRT Müzik)
Kültür sanat gazeteciliği; edebiyat, sinema, müzik gibi sanatın her alanını içine alan, geniş içeriklerine rağmen gazeteciliğin diğer dallarına göre daha kısıtlı tüketici kitlesi bulunan bir alan. Medyanın mevcut ekonomi politik yapılanması, ticarileşme gibi olgular; kültür sanat haberlerinin magazinleşmesi ve sıradan bir tüketim malzemesi olarak görülmesi gibi riskler taşımaktadır. Oysa ki kültür sanat gazeteciliğinin temel amacı, hedef kitleyi memnun etmekten ziyade eleştiriyi öncelemek olmalıdır. Dolayısıyla bu pratik, günümüz ana akım medya yapılanmalarında farklılıklarıyla diğerlerinden ayrışan kıymetli bir uygulama alanı olarak görülmelidir.
Litros Sanat, uyguladığı yayın politikaları ile ana akım medyaya alternatif oluşturarak sosyo-kültürel unsurları dijitale taşımış ve hâlihazırda kısıtlı olan hedef kitlenin daha genç bir tabana ulaşmasına katkı sağlamış durumda. İçeriklerin, köşe yazıları kategorisinde olduğu gibi yorumlarla şekillenmesi, müzikten tiyatroya, sinemadan tarihe ve güncel içeriklere kadar geniş bir alana yayılması, kültür sanat haberciliği anlamında oldukça önemli farklılıklar. Benzer şekilde, kültürel gelişmelerin geçmişe dönük izlenmesine olanak sağlayan yapısıyla gelecekteki ilgilileri için kültürel bir birikim de sağlamakta. Sonuç olarak dijitalleşmenin ana akım medyaya kültür sanat alanında yapıcı bir alternatif sağladığını “Litros Sanat” örneğinde açıkça görebiliyoruz. Başarılarının devamını dilerim.
