Yaşanan depremlerin ardından kültür sanat dünyası da yardım faaliyetlerinde bulunmak için sıraya kolları sıvadı. Düzenlenen sergilerin gelirlerinden tutun da tiyatro ile benzeri faaliyetlerin bilet kazançları deprem bölgesine yapılan yardımlarına aktarıldı. Gerçekleştirilen müzayedeler de bir başka yardım faaliyeti olarak dikkat çekti. Müzayedeler bu kez iyilik için sıraya girdi, açık artırmaları bu kez iyilik için ‘arttı’. Geçmişten günümüze daima yüksek kesimin ‘kendi aralarındaki elitist bir eylem’ olarak tanımlanan müzayedelerin odağı bu kez depremzedelerin bizzat kendisiydi.
Takvimler geçtiğimiz şubat ayının 6’sını, gösterdiğinde saat tam 04.17’de 7.7’lik büyüklüğüyle birincisini; aynı günün öğleninde, saat 13.24’te ise 7.6’lık şiddetiyle ikinci yıkıcı depremini yaşadı ülkemizin güzide bölgelerinden biri. Merkez üssünün Kahramanmaraş olduğu depremlerde en az onun kadar Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Malatya, Adana gibi birçok şehrimiz hasar gördü, yüz binlerce insanın hayatı etkilendi. Hal böyle olunca toplumsal bir refleksle, ülkemizden ve dünyadan ilk günden itibaren söz konusu bölgeye tırlar dolusu yardımlar gönderildi. Bugüne kadarki süreçte de farklı biçimsel ve içerik formlarında yardımlar organize edildi. Kimisi televizyon ekranlarında canlı yayınla yapıldı kimisi ise dernek, vakıf ve kuruluşlar aracılığıyla deprem bölgesine ulaştırılmaya çalışıldı. Kültür ve sanat dünyası da boş durmadı. Düzenlenen kültür ve sanat faaliyetlerinin tüm gelirleri depremzedelere aktarıldı. Bir diğer dikkat çekici yardım organizasyonu ise depremzedeler için düzenlenen müzayedeler idi.
Bu kez hayır çıktı, çemberini ise genişletti
Kelimesi, artırmak eylemiyle “Bir malın satışında isteklileri, alıcıları arasında fiyat yükseltmeye dayanan ve sonunda en yüksek fiyatı verene malın verilmesiyle biten satış yöntemi.” anlamını taşıyor müzayede. Açık artırma ise bir malın satış bedelini artırmak amacıyla o malı alacak kimseler arasında fiyat artırmaya dayanan satış yöntemi olarak tanımlanıyor. İşte tüm bu anlamları itibariyle yüksek gelirli insanların kendi aralarındaki kültür/sanat/alışveriş eylemi olarak da adlandırılabilir. Hal böyle olunca müzayedeler; geçmişten günümüze elit, zengin ve yüksek kesimin bir eylemi olarak yorumlandı, böyle tanımlandı. Çok da yanlış değildi elbette arada dönen paraların yüksekliği itibariyle. Ama yaşanan depremlerin ardından müzayedeler de kolları sıvadı ve odağını deprem bölgesine, depremzedelere çevirdi. Kısaca düzenlenen müzayedelerden bu kez hayır çıktı; çemberini ise genişletti. Müzayedeler iyilik için sıraya girerken, açık artırmaları bu kez iyilik içindi. Biz de Litros Sanat’ın yeni sayısında bu konuyu ele almak istedik. Yavru Kuş Mezat Müzayede Evi’nden Serkan İlhan’a ve Anatolia Müzayede Evi’nden Nalan Hazırlar’a hem yukarıda yargılar taşıyan cümleler hakkında ne düşündüğünü sorduk hem de müzayede evlerini daha yakından tanıdık.
Müzayedelerde belli bir kalite sunmaya çalışıyorum
Sizi ve müzayede çalışmalarınızı kısaca tanıyabilir/öğrenebilir miyiz?
Serkan İlhan: Koleksiyoner olarak başladığım bu yolda, okuduğum okuldan ve aile işimden bağımsız bir şekilde sanat eserlerine özellikle tablolara olan ilgim beni müzayede işine sürükledi. Müzayedelerimde belirli bir kaliteyi kendi bölgemde; herkese dokunarak sunmaya çalışıyorum ve her müzayedede hem işin özünü daha iyi gördüğüm hem de sonsuz sanat havuzunda daha derinlere daldığım için her zaman daha iyisini sunmaya özen gösteriyorum. Koleksiyonerle aynı zevkleri paylaşmak onların duvarlarına bir sanat eseri ile dahil olmak büyük bir keyif benim için.
Nalan Hazırlar: 2018 Yılında kurulan Anatolia Müzayede Türkiye’deki ilk canlı müzayede şirketlerinden biridir. Türk ve dünya sanatının seçkin eserlerini koleksiyonerler ile buluşturmayı hedefleyen Anatolia Müzayede dürüstlük ve şeffaflık ilkesi ile düzenli olarak müzayedeler hazırlayıp sunmaktadır. Toplumda sanata, sanatçıya ve sanat sevgisi taşıyan herkes için Anatolia Müzayede olarak hizmet vermekten her zaman gurur ve mutluluk duyuyoruz.
Müzayede bir performans
Müzayede sizin için ne demek? Bu alandaki çalışmalarınızda motivasyonunuz nedir?
Serkan İlhan: Müzayede benim için bir performans, koleksiyonerin karşısına çıkıp onları sanat eserleriyle büyülemek ve üç saatlik yayın süresince onlarla birlikte farklı bir alemde birlikte kurduğumuz mizansen demek. Motivasyonum tatmin, müzayede sırasındaki duygu durumum, müzayede öncesi yeni eserler yeni fırçalarla tanışma ve sonrasında koleksiyonerle ettiğimiz keyifli sohbetler de cabası.
Nalan Hazırlar: Müzayede bizim için bir yaşam biçimi haline gelmiştir. Ülkemizdeki sanatseverlerin sanata olan ilgi ve alakası bizim her zaman motivasyon kaynağımız olmuştur.
Bu algının sebebi film ve diziler
Müzayedeler daima geçmişten günümüze zengin, elit ve yüksek gelirli insanların konusu gibi algılanmıştır. Buna katılıyor musunuz? Neden böyle bir algı vardı sizce?
Serkan İlhan: Bu görüşe kesinlikle katılmıyorum, bütün koleksiyonerlerin buluştuğu ve farklı fiyatlardaki sanat eserlerini kendi bütçelerine göre aldıkları bir mecradır müzayedeler. Özellikle benim gibi online platformları kullananan müzayede evleri bütün sosyoekonomik kesimlere açık, fırsatlar ile dolu ve eğlenceli yerlerdir. Koleksiyonerlerimiz müzayededen eser sahibi olarak ayrılmasalar bile bizimle birlikte kaliteli zaman geçirebilirler. Bu algının oluşmasının sebebini izlediğimiz film ve dizilere bağlıyorum. Görsel kurgularda karşımıza çıkartılan müzayede salonları ve açık arttırması yapılan eserler, senaryolarda daha ağır işlendiğinden dolayı aklımızda farklı bir algı oluşturmuştur.
Nalan Hazırlar: Açıkçası bu düşünceye katılmıyoruz. Online müzayede ile sanatın tabana da yayıldığını ve her kesimden insan için bir yatırım aracı haline dönüştüğünü görüyoruz.
Sanat dünyası her zaman daha duyarlı ve hızlı bir camia
Özellikle son yaşanan depremlerin ardından, kolektif yardım çalışmalarında müzayedeler çok ön plana çıktı. Özetle yukarıdaki algının tam aksine müzayedelerden hayır çıktı. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Serkan İlhan: Sanat dünyası her zaman daha duyarlı ve daha hızlı bir camiadır. Ülkemizin yaşadığı acı felaket sonrasında Türkiye genelindeki hemen hemen her müzayede evi destek olmak için işini, depremzedeler uğruna devam ettirdi ve bağışlanan eserleri devlet ve yardım kuruluşlarına yapılan bağış dekontları karşılığı koleksiyonerlerin duvarlarıyla buluşturdu. Müzayedelerden hayır çıktı başlığı altında baktığımızda ise sanat camiasının kolektif gücünü bir kez daha görmüş olduk ve sanata olan duyarlılığın, ihtiyacı olan insanlara da aynı ışıkla yansıdığını hissettik. Emeği geçen her meslektaşıma ve koleksiyonerimize tekrardan teşekkür ediyorum.
Nalan Hazırlar: Sanat ile ilgilenen insanların hayata bakış açısının farklı olduğunu düşüyorum. Estetik hassasiyet taşıyan insanların çevrelerine karşı daha duyarlı ve hassas olduğunu görebilmekteyiz. Dolayısıyla dayanışma içinde olduğumuzu sanatçı ve koleksiyonerlerimiz ile birlikte hareket ederek müzayedelerin sosyal sorumluluk projelerinde yer almasına her zaman katkı sağlayacağız.
Esenler Belediyesinden deprem bölgesi için 3 büyük müzayede
Müzayede düzenleyen kurumlar arasında belediyeler de yer alırken onlardan en dikkat çekeni ise düzenlediği üç büyük müzayede ile Esenler Belediyesi oldu. Belediye, depremin yaralarını sarmak için organize ettiği bu üç büyük müzayedenin satışlarından elde edilecek gelirleri depremzedelere bağışlayacak. O müzayedelerden ilki de İlhami Atalay Sergisi’nden çıkıyor. Esenler Belediyesi şu sıralarda “Dinamizmin Ressamı” olarak tanınan Çağdaş Türk resminin önemli ismi İlhami Atalay ve öğrencilerinin eserlerinden oluşan “Yeni Dinamizm” adlı resim sergisine ev sahipliği yapıyor. Ressam Cemal Toy ile birlikte 36 sanatçının katıldığı sergideki 73 eser, afetzedeler için müzayede ile satışa sunulacak. Sergide yer alan eserler ise 17 Mart saat 20.00’de çevrimiçi gerçekleşecek müzayede ile satışa sunulacak. Müzayede, Esenler Kültür Instagram hesabı üzerinden canlı olarak takip edilebilecek. Serginin açılış programında konuşan ressam İlhami Atalay da “Depremde insanlar göçük altında kalınca bizim de sanatımız, ilhamımız göçük altında kaldı. Millet felakete uğradığında onlara sanattan, estetikten bahsetmenin anlamı yok. Burada en güzel estetik hareket, bu resimleri paraya dönüştürüp insanlara yardım etmektir. Kısa zamanda talebelerimden 40 kişi eserlerini müzayede için bağışladı. Umut ediyorum ki resimlerimiz satılacak ve faydamız dokunacak depremzedelere. Hatay’da 16 tane konteyner ev yaptırmak için anlaşma imzaladık. İnşallah burada kazanacağımız parayla o konteyner evleri yaptırabileceğiz.” şeklinde konuştu. Esenler Belediyesi’nin düzenleyeceği ikinci müzayede ise “Avas Antika Pazarı – Deprem Yardım Mezatı”. 18 Mart Cumartesi saat 15.00’te Avas Antika Pazarı’nda düzenlenecek olan müzayedenin geliri de yine deprem bölgesine gönderilecek; ilgililer yardım mezatına ellerinde bulunan antika parçalar ile bağışta bulunabilecek. Üstelik Türkiye’nin her yerinden Aras Kargo (Kargo Kodu: 2026954551350) aracılığıyla ücretsiz kargo hizmeti sunulacak. Belediyenin düzenlediği bir diğer müzayede olan Büyük Kültür Sanat Müzayedesi ise farklı tarihlerde, kültür sanatın çeşitli alanlarında çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek. Esenler Kültür Instagram hesabı üzerinden takip edilebilecek. Bu müzayedenin de gelirleri diğer müzayedeleri gibi deprem bölgesindeki depremzedelere aktarılacak.
