Ayhan Tuğlu
kutuphane@tcbb.gov.tr
Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Destek ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğü Kütüphaneler Daire Başkanı
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi; yaşayan bir kütüphane, sanat ve kültür merkezi olarak her yaştan, her meşrepten ve her eğitim ve kültür düzeyinden okurlara ve ziyaretçilere hizmet vermek gayesiyle kuruldu.
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, Cumhuriyet tarihinde Cumhurbaşkanlığı makamınca kurulan en büyük kütüphane, kültür sanat mekânı olarak 20 Şubat 2020 tarihinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev ile bilim insanı, akademisyen ve kültür sanat camiasından davetlinin katıldığı törenle hizmete açıldı.
Kütüphane; mimarî yapısı, koleksiyonu, kültür sanat alanları, çağın getirdiği teknolojik imkânlarıyla ülkemizin dünyaya açılan hayat penceresi olurken kütüphane ve kütüphaneciliğe yeni bir ivme kazandırdı. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, yalnızca bir kütüphane olarak değil, Yaşam Merkezi, Yaşayan Kütüphane, Sanat ve Kültür Merkezi olarak her yaştan, her meşrepten ve her eğitim ve kültür düzeyinden okurlara ve ziyaretçilere hizmet vermek gayesiyle kuruldu.
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, bir kütüphane ve kültür kompleksi olarak yapıldı. Her biri bağımsız ama aynı zamanda birbiri ile ilişkili ve geçişli kütüphane/salon/birimden oluşuyor. Gelen herkes kendine ait bir alan, ilgilendiği konu ile ilgili bir yayın bulabiliyor. Araştırmacılar, akademisyenler, öğrenciler; kütüphaneye çalışmak, araştırma yapmak için gelirken, ziyaretçiler sadece gezmek, dolaşmak ve vakit geçirmek için de geliyor. Kütüphane, sadece kitap ve raflardan ibaret olmayıp içerisinde sergi salonları, mücellithane, kitap şifahanesi, birçok dinlenme alanı, yemek salonu, pastane, derslikler, teknoloji sınıfları, konferans-toplantı salonları ve grup çalışma odalarını da bünyesinde bulunduruyor.
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, kültür sanat alanında başarılı çalışmalara imza atarak Ankara’nın kültür sanat faaliyetlerine canlılık kazandırıyor. Kütüphane açıldığı günden bugüne Anadolu ve Selçuklu Sergi Salonları ile Divan Salonunda dört özel sergiye ev sahipliği yaptı. Basın ve sosyal medyada da kütüphane bünyesinde gerçekleştirilen etkinliklere dair paylaşımlarda bulunarak bir görünürlük kazandı.
Kütüphanemizde unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Türk el sanatlarına yönelik çalışmaların yanı sıra münazara, kitap analiz etme, tartışma, yazarlık çalışmaları gibi pek çok etkinliklere de yer veriliyor. Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi; bilgi çağında dijital dönüşüm ve elektronik yayıncılığın getirdiği yeni imkânların kütüphanelere olan ilgiyi ve ihtiyacı azaltacağı korkusunun yaşandığı günümüzde, kütüphanelerin ilk ortaya çıktıkları zamandaki amaçlarına yeni misyonlar ekleyerek birer yaşam merkezi olarak varlıklarını güçlü bir şekilde devam ettirmeleri için yaptığı çalışmalarla örnek oluşturmayı hedefliyor.
Cihannümâ Salonu
Kütüphanenin merkezi ve kalbi durumundadır. Salonunun kubbesini, Cumhurbaşkanlığı forsunda yer alan Türk devletlerini temsilen 16 sütun taşımakta ve kubbenin altında bulunan ilahi emir ile (O, Kalemle Yazmayı Öğretendir, İnsana Bilmediğini Öğretendir) Türk ve İslâm medeniyeti mimarî açıdan da bir araya getirildi. 100’ün üzerinde ülkeye ait, 134 farklı dilde kitaptan oluşan Dünya Kitaplığı, tarihte kurulan 16 Türk imparatorluğu/devletine ait kitaplar ile bugüne kadar Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları adına yazılmış kitaplar burada bulunuyor.
Araştırma Kütüphanesi
Akademik yayınların yer aldığı, akademisyen, araştırmacı ve akademik araştırma yapacak öğrencilere; 3862 m²lik alanda 630 kişilik oturma kapasitesi ve yaklaşık 20.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile hizmet veren bir kütüphanedir. İçerisinde 20 adet grup çalışma odası ile dinlenme alanı bulunuyor. Okuyucuları kullanımı için bilgisayarlar, fotokopi makinesi/yazıcı ve grup çalışma odalarına dijital ekranlar yerleştirildi. Basılı kaynakların yanı sıra zengin e-kaynaklar koleksiyonundan da yararlanılabiliyor. İhtiyaç halinde okuyuculara bire bir araştırma yapma konusunda yardımcı olunuyor.
Gençlik Kütüphanesi
Genç okuyucular için, 705 m²lik alanda 74 kişilik çalışma kapasitesi ve 12.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu ile 10-15 yaş arasındaki gençlere hizmet veriyor. Gençler, kütüphane içerisinde bulunan oturma alanlarında bireysel okuma yapabilecekleri gibi grup çalışmaları için ayrılmış 3 adet odada da faaliyetlerini gerçekleştirebiliyorlar.
Nadir Eserler Kütüphanesi
Kütüphanenin keyifle çalışılabilecek, güzel, ferah, kubbeli, iki katlı, teraryumlarla süslenmiş bir bölümüdür. Kütüphanede; yazmalar, Osmanlı Türkçesi matbu eserler, resim ve gravür içeren kitaplar, baskısı tükenmiş ve sınırlı sayıda basılmış yayınlar, Doğu ve Batı dillerinde 1900 yılı öncesi basılmış yaklaşık 50.000 adet eser kapalı raf sistemine göre düzenlenmiştir. Nadir Eserler Kütüphanesinde Abdülbaki Gölpınarlı, Mehmet Şevket Eygi, Şefik Can, Cemil Meriç, Sadık Tural gibi pek çok kıymetli bağışçının yazma ve nadir eserleri bulunuyor. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığının sayısallaştırdığı 100.000 esere ve Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı’nın sayısallaştırdığı 30 milyon belgeye kurumlarla yapılan protokol neticesinde ulaşılabiliyor.
Eğitim Merkezi ve Atölyeler:
Kütüphanemizde TÜBİTAK tarafından kurulan Bilim ve Teknoloji Atölyelerinde; 5-10 yaş grubu için Keşif Atölyesi, 9-17 yaş grubu için Tasarım ve Üretim Atölyesi ile Teknoloji Atölyesi bulunmaktadır. Atölye eğitimleri Kütüphane web sayfasında ve sosyal medya hesaplarından duyurulmakta ve randevu ile katılım sağlanmaktadır. Bilgisayar mühendisi ve yazılımcılar için, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından dört atölye, Türk Telekom tarafından bir atölye, Satranç Federasyonu tarafından ise bir eğitim sınıfı hazırlanmaktadır. Atölyelerde gerçekleştirilen eğitimlerle, çocukların ve gençlerin bilgi/becerilerinin artması, hayallerinin genişlemesi, ilgilerinin gün yüzüne çıkarılması sağlanarak farkın dalık oluşturma amaçlanmıştır.
Nasreddin Hoca Çocuk Kütüphanesi
Kütüphanenin tüm teşrifatı çocuklara özel tasarlandı. 25.000 adet kitaptan oluşan koleksiyon, görsel-işitsel malzemeleri, eğlendirici ve bilgilendirici oyun setleri ile çocuklar için keyifli vakit geçirebilecekleri bir yaşam alanı oluşturuldu. Kütüphanede masal dinleme etkinlikleri ve geleneksel Türk sanatlarına yönelik çalışmalar da yapılıyor. Aynı zamanda çocuk kütüphanesinde görsel ve işitsel materyalleri grup ya da bireysel olarak dinlemek/izlemek için özel olarak tasarlanmış bir cep sinema salonu da yer alıyor. TRT’nin tüm çocuk yayınlarına ulaşılabiliyor.
Ses ve Görüntü Kütüphanesi:
1800 m²lik alanda 209 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 10.000 adet görsel-işitsel materyalden oluşan koleksiyona sahiptir. Film seyretmek, müzik dinlemek vs. faaliyetler gerçekleşiyor. Kütüphanede çalışırken yorulan okuyucuların nefes alıp dinlenebileceği ve aynı zamanda da bilgilenip eğlenebileceği bir yerdir. Bu kütüphanede, TRT’nin 1 milyon 200 bin müzik eserine, sesli kitaplarına, radyo tiyatrolarına da erişilebiliyor.
Süreli Yayınlar Salonu
1123 m²lik alanda 193 kişilik oturma kapasitesi ile 1550 adet güncel dergi ve gazeteden oluşan koleksiyona sahiptir. Koleksiyonda edebiyat, sanat, tarih, hukuk, ekonomi, spor, sağlıklı yaşam gibi farklı disiplinlerde ve dillerde dergiler bulunmaktadır. Dergilerin son yıla ait sayıları açık rafta, geçmiş yıllara ait sayıları ise ciltli olarak (kapalı raf sistemine göre yerleştirilmiştir.) depoda bulunmaktadır. Bu bölümde bulunan bilgisayar ve ekranlardan 120 ülkeden, 60 dilde, 7.000’in üzerinde dergi ve aynı gün erişim imkânı bulunan günlük gazeteler ve bu yayınların 90 günlük arşivlerine tam sayfa özgün baskısıyla ulaşılabilmektedir. Bu bölümü daha çok güncel, siyasî, kültürel, sanatsal haberleri takip etmek ve okuyarak vakit geçirmek isteyen orta yaş ve üzeri okurlar kullanmaktadır. Süreli yayınlar salonunun hemen yanında bulunan yemek ve dinlenme salonu da buraya ayrı bir konfor sağlamaktadır.
Okuma Salonları
Kütüphanenin 2. ve 4. katlarında bulunmakta ve ana merkezini oluşturmaktadır. 9610 m²lik alanda 1328 kişilik oturma kapasitesi ile yaklaşık 300.000 adet kitaptan oluşan koleksiyonu bulunmaktadır. Bu salonlarda okuyucuların kullanabileceği bilgisayarlar, fotokopi makineleri de mevcuttur. Ayrıca grup halinde çalışma yapmak isteyen okuyucular için grup çalışma odaları da bulunmaktadır. Her katta bulunan dört adet dinlenme alanı çalışma dışındaki aktivitelerinde yapılmasına imkân sağlar. (Çay-kahve içme, telefonla konuşma, arkadaş sohbeti vs.)
Kültürel Faaliyetler
Asya Ülkeleri Büyükelçileri Toplantısı, Tarihin Arka Odası (TV Yayını, 2 Canlı Yayın), Müze Eğitimi, Kendi Kitabını Yazmak İster misin? Python Kodlama Kampı, TÜBİTAK 2020 Bilim Ödülleri, Türkiye-Macaristan Karma Ekonomik Komisyon (KEK) VII. Dönem Toplantısı, Hanımefendi Emine Erdoğan’ın himayelerinde hazırlanan “Afrika Atasözleri Seçkisi Kitabı” tanıtım etkinliği gibi toplantı/eğitim/tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilerek Kütüphanenin yaşam merkezi olmasına çalışılmaktadır.
