Litros Sanat
Türkiye'nin Dijital Kültür Sanat Gazetesi
Ulusal yönden önemli başarılar elde ettiğimiz bir yılı geride bırakırken Dünyada ve Türkiye’de sinema sektöründe neler yaşandı, nelere üzüldük ve sevindik, yeni yılda bizleri hangi haberler heyecanlandırdı? Bu soruların cevaplarına sizlerle yakından bakalım istedik.
Küresel bir salgını artık geride bıraktık diye düşündüğümüz fakat hala salgın nedeniyle acı vefat haberleri aldığımız bir yıl oldu 2022 yılı. Sinemalarımız açıldı açılacak derken sonunda beyaz perdeye ve festivallere kavuştuk. Ulusal yönden önemli başarılar elde ettiğimiz bir yılı geride bırakırken gelecek yılda Türk sinemasında kesin olarak vizyon tarihinden bahsedebileceğimiz çok fazla filmin olmaması dikkat çekiyor. Bu yıl TRT ortak yapımlarının uluslararası yarışmalardan bol ödülle döndüğünü, yerli film festivallerinin bir önceki yıllara nazaran daha da üzerine koyarak ilerlediklerinden bahsedebiliriz. Yerli film festivallerinin Uluslararası isimleri ağırlaması ve sinema yazarları tarafından beğenilenler listesinde yerli filmlerin fazla oluşu dikkatimizi çekti. Ulusal basın tarafından bu yıl diğer yıllara nazaran daha çok dikkat çeken şeylerden birisi ise 3. Esenler Film Günleri oldu. Onur ödülü verilen isimler ve filmleri gösterilen yönetmenler röportajlarında, özellikle kısa film alanında verilen bu desteğin çok kıymetli olduğundan bahsettiler.
OCAK
Yapımcılığını TRT ve Dijital Sanatlar’ın yaptığı, senaryosunu Mert Dikmen, Alper Uyar ve Özer Feyzioğlu’nun kaleme aldığı, yönetmenliğini Özer Feyzioğlu’nun üstlendiği, “Kesişme: İyi ki Varsın Eren” filmi vizyona girdi. Yapımcılığını Fatih Aksoy ve Çatay’ın üstlendiği Onur Tuna, Hazal Kaya gibi ünlü oyuncuların yer aldığı “Benden Ne Olur” filmi gösterime girdi. Türk sinemasının ünlü yıldızı 79 yaşındaki Fatma Girik yaşamını yitirdi. Ünlü oyuncu Ayberk Pekcan’da Ocak ayında aramızdan ayrılan sinemacılarımızdan oldu. Sundance Film Festivali’nin ödülleri twitter hesabı üzerinden, çevrimiçi ortamda duyuruldu. ABD Dramatik Yarışma’sında İzleyici Ödülü’nü Cooper Raiff imzalı “Cha Cha Real Smooth” kazanırken Büyük Jüri Ödülü ise yönetmenliğini Nikyatu Jusu’nun üstlendiği “Nanny” filmine gitti. Türkiye-Ukranya ortak yapımı yönetmenliğini Maryna Er Gorbach’ın yaptığı Klondike filmi Sundac’ten ödülle döndü.
ŞUBAT
Merak edilen ve konuşulan Audrey Diwan’ın “Kürtaj” filmi Türkiye’de vizyona girdi. Türk sinemasının usta sanatçısı Ayten Erman, 25 Şubat tarihinde koronavirüse yenik düştü ve hayatını kaybetti. Agatha Christie’nin 1937’de yazdığı aynı adlı romanından uyarlanan “Nil’de Ölüm” filmi vizyona girdi. “Klondike” 72. Uluslararası Berlin Film Festivali’nden ise Panorama Seyirci Ödülü kategorisinde ikinci oldu.
MART
Başrolünde Farah Zeynep Abdullah’ın oynadığı “Bergen” filmi Türk sinema tarihinin en çok izlenen sekizinci filmi oldu. Başrollerini Penélope Cruz ve Milena Smit’in paylaştığı Pedro Almodovar’ın “Parallel Mothers” filmi Türkiye’de gösterime girdi ve dünyada pek çok ödüle aday. “Kolpaçino” ve “Acı Hayat” gibi sevilen yapımlarda rol alan Hüseyin Elmalıpınar yaşamını yitirdi. Oscar töreninde bu yıl “Coda” filmi dikkat çekti. Coda, dijital bir platform yapımı olarak En İyi Film ödülünü almasıyla Oscar tarihine geçti. Marlee Matlin’in otuz beş yıl önce Oscar alan ilk işitme engelli kadın oyuncu olmasının ardından bu ödülü alan ilk işitme engelli aktör Troy Kotsur oldu. Jane Campion üçüncü kez En İyi Yönetmen ödülünü aldı. En İyi Uluslararası Film “Drive My Car” seçilirken En İyi Animasyon ödülü “Encanto” filmine gitt.
NİSAN
MAYIS
Ali Abbasi’nin filmi “Kutsal Örümcek” filmi Fransa’da gösterime girdi. Film Avrupa Film Ödüllerinde üç ayrı dalda yarışıyor. 75. Cannes Film Festivali’nde İsveçli yönetmen Ruben Östlund’un TRT ortak yapımı “Triangle of Sadness” filmi Altın Palmiye Ödülünü kazandı.
HAZİRAN
Dijital platform Disney Plus Türkiye’de de yayın hayatına başladı. Dünyanın önemli sinema isimlerinin uluslararası jüride yer aldığı “12 Punto 2022” ödülleri sahiplerini buldu. TRT Ortak Yapım Ödülleri, Pınar Yorgancıoğlu’nun yönettiği “Karanlıkta Islık Çalanlar”, Elif Eda Karagöz’ün yönettiği “Süt Çiftliği” ve Büşra Bülbül’ün yönettiği “Güve Çiçeği” filmlerine verildi. Sinemamızın usta oyuncusu ve unutulmaz ismi Cüneyt Arkın aramızdan ayrıldı. Arkın, tedavi gördüğü hastanede vefat etti.
TEMMUZ
Thor serisinin 4. devam filmi olan “Thor: Love And Thunder” Türkiye ve Avustralya’da yakın tarihlerde gösterime girdi. Avrupa’nın en önemli film festivallerinden 56. Karlovy Vary Uluslararası Film Festivali’nin endüstri bölümü olan Eastern Promises’ta, kurgu aşamasındaki filmlerin yarıştığı iki farklı kategoride “TRT Ödülü” verildi. Ayrıca TRT ortak yapımı ve TRT destekli toplam üç filmin, festival kapsamında gösterimi gerçekleşti. Türkiye sinemasının önemli ismi, “Bereketli Topraklar Üzerinde” ve “Hakkâri’de Bir Mevsim” gibi kült filmleriyle tanınan yönetmen Erden Kıral, hayatını kaybetti.
AĞUSTOS
Kotaro Isaka’nın çok satan romanından uyarlanan Yönetmen koltuğunda David Leitch’in oturduğu, oyuncu kadrosunda Brad Pitt, Zazie Beetz, Aaron Taylor gibi isimlerin olduğu “Bullet Train” filmi gösterime girdi. Rock’n Roll’un Kralı olarak efsaneleşmiş Elvis Presley’nin şöhretle dolu hayatını anlatan, müziklerini dünyaca ünlü sanatçıların üstlendiği “Elvis” filmi vizyona girdi.
EYLÜL
Erich Maria Remarque’ın 1929 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan, savaş karşıtı Edward Berger’in yönetmenliğini üstlendiği “Im Westen nichts Neues” filmi vizyona girdi. Özcan Alper’in “Aşıklar Bayramı” filmi Netflix ekranlarında izleyicisiyle buluştu. Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen 29’uncu Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivali kapsamında Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması ödülleri sahiplerini buldu. Sekiz filmin yarıştığı Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması’nda “En İyi Film” ödülüne yönetmenliğini Ziya Demirel’in yaptığı “Ela ile Hilmi ve Ali” layık görüldü.Yönetmen Demirel aynı zamanda “En İyi Yönetmen” ödülünü alıp filmi diğer altı dalda daha ödül aldı. Aynı festivalde bu yıl jüri özel ödülü Ümmühan Safter’in “Kabahat” filmine gitti. Cem Kaya’nın Almanya'da yaşayan Türk göçmenlerin yaşadığı bağımsız müzik kültürüne odaklanan “Aşk, Mark ve Ölüm” filmi Almanya’da gösterime girdi.
EKİM
Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde gerçekleşen 59.Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Film Ödülü’nü Özcan Alper’in yönettiği ”Karanlık Gece” alırken, En İyi Yönetmen Ödülü dahil olmak üzere Emin Alper imzalı “Kurak Günler” geceden 9 ödülle ayrıldı. 10. Boğaziçi Film Festivali’nde ödülleri sahiplerini buldu. “Kar ve Ayı” filmi geceden tam beş ödülle ayrıldı. Yarışmada En İyi Film ödülünü Youssef Chebbi'nin “Ashkal” filmi kazandı. Avrupa ve Akdeniz Film Eleştirmenleri Federasyonu tarafından Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması’ndan da bir filme festivalde bu yıl ilk kez “FEDEORA” ödülü verildi. İlkay Nişancı’nın BluTV’de yayınlanmak üzere yönetmenliğini yaptığı “Eko Eko Eko” belgeselinin çekimlerine başlandı. Cem Yılmaz “Ayzek ile Bir Gece” filmi için sete çıktı. Harry Potter’ın “Hagrid”i Robie Coltrane 72 yaşında hayatını kaybetti. “Cinayet Dosyası”ındaki rolüyle hafızalara kazınan ünlü oyuncu Angela Lansbury 96 yaşında hayata veda etti.
KASIM
Merakla beklenen “Barış Akarsu Merhaba” filmi vizyona girdi. My Left Foot, In the Name of the Father, ve In America filmleri ile tanınan İrlandalı yönetmen Jim Sheridan Esenler Film Günleri kapsamında Türkiye’ye geldi. Uluslararası Suç ve Ceza film Festivali’nin on ikincisi gerçekleştirildi. 8. Alemlere Rahmet Kısa Film Festivali “Bab Aziz” filminin yönetmeni Nasır Hemir’i ağırladı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi kapatılan Beyoğlu Sineması’nın 2023 yılında tekrardan sinema severlere kavuşacağını açıkladı. “The Menu” filmi eleştirmenler ve izleyicilerden büyük beğeni topladı.
ARALIK
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı “Kurak Günler” filmine verdiği desteği geri istedi. Tilda Swinton’un hem anne hem kız rolünü canlandırdığı korku filmi “The Eternal Daughter” 2 Aralık’ta Amerika’da vizyona girdi. Ülkemizde gösterime gireceği tarih henüz belirsizliğini koruyor. Christian Bale’ın başrolünde yer aldığı “The Pale Blue Eye”dan fragman yayınlandı. 12. İnsan Hakları Film Festivali, Birleşmiş Milletler Kalkınma Projesi Avrasya işbirliği ve Euromersive Türkiye’nin desteğiyle “Immerse in the World” adlı bir sanal gerçeklik sergisine ev sahipliği yaptı.
2023 yılında bizi neler bekliyor?
95. Akademi Ödülleri’nin En İyi Uluslararası Film kategorisinde yarışacak filmler için adaylık süreci sona erdi. Türkiye, Oscar adayı olarak Tayfun Pirselimoğlu’nun “Kerr” filmini seçti.
Fredrik Backman’ın aynı adlı romanından uyarlanan, Tom Hanks’in de başrolde olduğu “A Man Called Ove” filminin 13 Ocak’ta vizyona girmesi bekleniyor.
Christian Bale’ın başrolünde yer aldığı Scott Cooper’ın yönettiği “The Pale Blue Eye” (Solgun Mavi Gözler) filmi 6 Ocak 2023'ten itibaren Netflix'te yayınlanacak.
Night Shyamalan, uzun süredir üzerinde çalıştığı yeni filminin ismini “Knock at the Cabin” olarak duyurdu. Film, 3 Şubat 2023’te vizyona girecek.
Son sezonuyla ekranlara veda edecek olan Peaky Blinders dizisinin hikâyesini devam ettirecek filmin çekimleri 2023 yılında başlayacak.
Yapımcılığını Seth Rogen ve Evan Goldberg’ün üstlendiği animasyon “Teenage Mutant Ninja Turtles” filminin 11 Ağustos 2023 tarihinde vizyona gireceği söylendi.
Yönetmen Patty Jenkins’in yoğun çalışma programı ve hazırlık sürecinin tamamlanmaması nedeniyle süresiz olarak ertelenen, Star Wars evreninde geçen “Rogue Squadron” filminin çekimlerinin, 2023 yılında tamamlanması bekleniyor.
Warner Bros. ve Legendary Entertainment, Denis Villeneuve imzalı “Dune”un devam filmi için 2021’de hazırlıklarına başlanmıştı. ”Dune”un devam filmi, Ekim 2023’te izleyici ile buluşacak.
Yorum Yaz