Bir Yılı Geride Bırakırken Edebiyat Ve Kitaba Dair Hafızalarımızda Yer Edenler

ALMANAK

Birçok edebi ve kültürel gelişmenin olduğu bir yılın daha sonuna geldik. 2021 yılında edebiyat açısından olan olaylar, vefat edenler, en çok okunanlar, en çok dinlenen kitaplar, ödüller ve birçok gelişme…

2020 yılının ilk aylarında hayatımıza ani bir giriş yapan Koronavirüs salgını 2021’de tüm ümitlerimize rağmen geldiği gibi gitmedi. Bu yıl da kısıtlamalar, hastalıklar ve korkularla dolu bir yıl oldu. Bu salgının maddi ve manevi götürüleri çok olurken bu olumsuzlukların beraberinde belki müspet gelişmeler de olmuştur. Kim bilir belki kitap okuma oranlarında bir yükseliş vardır. Bu konuda illaki anketler yapılmıştır. Ayrıntılı araştırmak ve gözlemlemek gerek.

Her yıl olduğu gibi bu yıl da hem Türk hem de dünya edebiyatının çınarları arasında bu dünyayı terk edenler oldu. Yakın zamanda Türk şiirinin yaşayan en köklü çınarı Sezai Karakoç ebedi âleme irtihal etti. Bu ay içinde de filozof Teoman Duralı yaşamını yitirdi. Her yıl bazı çınarlar devrilirken bu çınarların izinden birçok tohum da yeşermektedir. Hep söylenir bu bir bayrak yarışı diye. Eserleri ile ödüle layık görülenler de var tabii. Birçok edebi ve kültürel gelişmenin olduğu bir yılın daha sonuna geldik. 2022’nin salgından berî ve kültür sanat dolu bir yıl olmasını temenni ediyorum.

En Çok Satan 21 Kitap

1984

George Orwell – Can

Altıncı Koğuş

Anton Çehov – Türkiye İş Bankası

Balıkçı ve Oğlu

Zülfü Livaneli – İnkılâp

Ben Kirke

Madeline Miller – İthaki

Bir İdam Mahkumunun Son Günü

Victor Hugo – Türkiye İş Bankası

Camdaki Kız

Gülseren Budayıcıoğlu – Doğan

Cesur Yeni Dünya

Aldous Huxley – İthaki

Dune

Frank Herbert – İthaki

Empedokles’in Dostları

Amin Maalouf – Yapı Kredi

Fahrenheit 451

Ray Bradbury – İthaki

Hayvan Çiftliği

George Orwell – Can

İnsan Neyle Yaşar

Lev Nikolayeviç Tolstoy – Türkiye İş Bankası

Kayıp Tanrılar Ülkesi

Ahmet Ümit – Yapı Kredi

Körlük

Jose Saramago – Kırmızı Kedi

Mutlu Olma Sanatı

Arthur Schopenhauer – Can

Suç ve Ceza

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski

Şeker Portakalı

Jose Mauro De Vasconcelos – Can

Var mısın?

Doğan Cüceloğlu – Kronik

Veba Geceleri

Orhan Pamuk – Yapı Kredi Yayınları

Yakın Tarihin Gerçekleri

İlber Ortaylı – Kronik

Zacharius Usta

Jules Verne – Türkiye İş Bankası

Nobel Edebiyatı Ödülü Gurnah’ın oldu

2021 Nobel Edebiyat Ödülü, Abdulrazak Gurnah’ın oldu. Gurnah'ın, “Kültürler ve kıtalar arasındaki uçurumda sömürgeciliğin etkilerine ve mültecilerin kaderine kesin ve merhametli şekilde nüfuz etmesi” nedeniyle ödüle layık görüldüğü belirtildi. Gurnah ödülle ilgili olarak duygularını şöyle dile getirdi: “İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nden ödülü bildirmek için beni aradıklarında onlara 'Şaka mı yapıyorsunuz' dedim.”

En Çok Okunan 21 Yazar

Ahmet Ümit

Amin Maalouf

Anton Pavloviç Çehov

Cengiz Aytmatov

Doğan Cüceloğlu

Franz Kafka

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski

Gabriel Garcia Marquez

George Orwell

Gülseren Budayıcıoğlu

İlber Ortaylı

İskender Pala

John Steinbeck

Jose Saramago

Lev Nikolayeviç Tolstoy

Mustafa Kutlu

Orhan Pamuk

Paulo Coelho

Sabahattin Ali

Yaşar Kemal

Zülfü Livaneli

Ses Getiren ve İz Bırakan Sürpriz 21 Kitap

Benim Durumumdaki Erkekler

Per Petterson – Metis

Beyaz Zenciler

Ingvar Ambjörnsen – Ayrıntı

Büyük Felsefe Lûgatı

Mustafa Namık Çankı – İz

Fink

Murat Menteş – Alfa

Geç Kalan

Tarık Tufan – Doğan

Haliç ile Çepeçevre İstanbul

Mustafa Kutlu – Dergâh

Her Kuyuda Bir Yusuf

Beşir Ayvazoğlu – Kapı

İstiklal Marşı

İsmail Kara – Dergâh

İzdivaçlar, İttifaklar ve İhtilaflar

Fatih Altuğ – Turkuvaz

Kalk Yerine Yat

Şermin Yaşar – Doğan

Kehribar Geçidi

Nazan Bekiroğlu – Timaş

Klara ile Güneş

Kazuo Ishiguro – Yapı Kredi

Metafizik

Kolektif – Ketebe

O Pazartesi Eminönü

Mario Levi – Everest

Okçu’nun Yolu

Paulo Coelho – Can

Omuzlarımda Dünya

Nurullah Genç – Timaş

Sadece Müzik

Haruki Murakami – Doğan

Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde

Olga Tokarczuk – Timaş

Şarkıyı Kes

Ahmet Murat – Ketebe

Tokyo’nun Son Çocukları

Yoko Tawada – Siren

Topkapı’dan Topkapı’ya

Mustafa Kutlu – Dergâh

En Çok Dinlenen 21 Sesli Kitap

1984

George Orwell – Can

21. Yüzyıl için 21 Ders

Yuval Noah Harari – Kolektif

Bir Ömür Nasıl Yaşanır?

İlber Ortaylı – Kronik

Dönüşüm

Franz Kafka – Can

Dr. Jekyll ve Mr. Hyde'in Tuhaf Hikayesi

Robert Louis Stevenson – Kırmızı Kedi

Fareler ve İnsanlar

John Steinbeck – Sel

Harry Potter

J. K. Rowling – Yapı Kredi

Homo Deus

Yuval Noah Harari – Kolektif

İçimizdeki Şeytan

Sabahattin Ali – Yapı Kredi

İtiraflarım

Tolstoy – Türkiye İş Bankası

Kürk Mantolu Madonna

Sabahattin Ali – Yapı Kredi

Oz Büyücüsü

L. Frank Baum – Türkiye İş Bankası

Saatleri Ayarlama Enstitüsü

Ahmet Hamdi Tanpınar – Dergâh

Sapiens

Yuval Noah Harari – Kolektif

Satranç

Stefan Zweig – Türkiye İş Bankası

Sefiller

Victor Hugo – Türkiye İş Bankası

Serenad

Zülfü Livaneli – Doğan

Simyacı

Paulo Coelho – Can

Sırça Köşk

Sabahattin Ali – Yapı Kredi

Ustalık Gerektiren Kafaya Takmama Sanatı

Mark Manson – Butik

Yeraltından Notlar

Dostoyevski – Türkiye İş Bankası

Dedesinin hayatı ödül getirdi

The Night Watchman romanı ile 2021 Pulitzer Kurgu Ödülü Louise Erdrich'in oldu. Minnesotalı yazar Louise Erdrich'in dedesi Aunishenaubay Patrick Gourneau'nun hayatını anlattığı The Night Watchman romanı ile 2021 Pulitzer Kurgu Ödülü'nün sahibi oldu.

Şermin Yaşar’a ödül

Ölümünden bu yana ve bu yıl 67. kez verilen “Sait Faik Hikâye Ödülü”nün jüri tarafından on kitaplık kısa liste üzerinden 2021 yılı kazananı; Doğan Kitap’tan çıkan Şermin Yaşar’ın “Deli Tarla”sı oldu.

Yorum Yaz