EDEBİYAT GÜNDEMİMDE NELER VAR?

KİTAPLIK

Edebiyat dünyasındaki gelişmeler ağustos ayında daha sakin gibi gözükse de birçok anma programı ve önemli kitapların raflardaki yerini bulmasıyla esasen canlıydı. Türk edebiyatında önemli yer edinen, özellikle Türkçe konusundaki çalışmaları ve bilinç uyandırmasıyla bilinen Nihad Sami Banarlı İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü; Yazar Mustafa Miyasoğlu ise Yeni Dünya Vakfı tarafından anıldı. Cengiz Aytmatov’un kardeşi bilim dünyasının önemli ismi İlgiz Aytmatov ise bu yıl kaybettiğimiz değerler arasında. Dünya ise İtalya’da yaşanan ilginç hırsızlığı konuşuyor.  

VEFAT YILDÖNÜMÜNDE ANILAN YAZARLAR

NİHAD SAMİ BANARLI

Yazar ve edebiyat tarihçisi Nihad Sami Banarlı Alay Köşkü'ndeki Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesinde anıldı. İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından düzenlenen etkinlikte İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, Prof. Dr. Şeyma Güngör, Prof. Dr. Hayati Develi ve Prof. Dr. Kazım Yetiş konuşma yaptı. 

İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz’ın konuşmasında öne çıkanlar: 

"Onunla asıl ünsiyetim radyoculuk yıllarıma denk gelir. Hazırladığım programda rahmetlinin 'İman ve Yaşama Üslubu', 'Türkçenin Sırları', 'Edebiyat Sohbetleri' başta olmak üzere pek çok eserinden istifade ettim."

"Nihat Sami Banarlı gibi isimleri anmak, anlamak ve tanıtmak sadece bu kültüre, bu millete, bu medeniyete hizmet etmiş, gönül vermiş, değer vermiş bir ismi anmakla sınırı değildir. Esas itibariyle onun üzerinden Türkçeyi savunmak, anlamak, Türkçe'nin dünyasına vakıf olmak ile bu milletin temel değerleri arasında inanması, yaşaması, oturması, kalkması gibi konulara nüfuz etmesi demektir." 

Prof. Dr. Şeyma Güngör’ün konuşmasında öne çıkanlar:

"Türkoloji'de okuduğumu öğrenince ilgi gösterdi bizi ve cemiyete davet etti. Gittiğimizde edebiyattan söz etti, edebi problemlerden söz etti. Ardından birkaç gün sonra bir daha ziyaretine gittik, bilgi seviyemizi yokladı. Üçüncü veya dördüncü ziyaretimizde de orada çalışıp çalışmayacağımızı sordu. Biz de tabii kabul ettik ve 1966 ile vefat ettiği 1974 yılları arasında Fetih Cemiyeti'nde hizmetinde bulunduk." 

"Dedesi ve babası devletin üst kademelerinde görevde bulunmuş şair ve edip. Maddi durumları iyi olmasına rağmen 1. Dünya Harbi'nde Trabzon'daki mallarını kaybetmişler. Ailesi İstanbul'a taşınmış, Fatih'te oturmuşlar. Banarlı 11 yaşındayken Fatih yangınında konakları kül olmuş. Ailenin eli silah tutan erkekleri savaşa gitmiş. Banarlı zaten ortaöğretimde de edebiyata çok meraklı. Fuat Köprülü'nün o dönem hocalık yaptığı İstanbul Edebiyat Fakültesi'ne başlıyor, orayı bitirdikten sonra Edirne'de öğretmen olarak mesleğe başlıyor."

"Banarlı çok disiplinliydi. Titiz, tertipli, istikrarlı bir insandı, 8 sene yanında çalıştım, yaz-kış evinde veya işte ceketini çıkardığına hiç rastlamadım. Kravat takar, kravatının üzerine de Fetih Cemiyeti'nin iğnesini takardı. Kendine mahsus bir konuşma tarzı, davudi bir sesi vardı. Kelimeleri özenle seçer, konuşurken özellikle konferans verirken tonlamaya, vurgulara, duraklara ve cümlenin ritmine son drece dikkat ederdi. Banarlı'nın konuşmasını dinleyip de etkisi altına kalmamak mümkün değildi."

"Az ve öz konuşan bir insandı, sadece kendisini iyi anlayan kişilerle ve kabiliyetli öğrencilerle uzun uzun konuşurdu. Disiplinli ve araştırıcı bir hoca, her zaman yeniliğin peşindeydi."

Prof. Dr. Hayati Develi’nin konuşmasında öne çıkanlar:

"Nihad Sami Banarlı, Türkçe'nin Sırları'nda sadece eski kelime yeni kelime kavgasından ziyade bir ufuk açan, Türkçenin genişliğini imkanlarını gösteren, onu edebiyatla birleştiren yaklaşımıyla kendine mahsus bir kaleme sahip oldu ve nesilleri ciddi anlamda etkiledi. Hâlâ da eserleri basılmaya, okunmaya ve etkilemeye devam ediyor."

Prof. Dr. Kazım Yetiş’in konuşmasında öne çıkanlar:

"Bu hazineyi sokağa dökmemek lazım. Banarlı, Yahya Kemal'in yakınında, sohbetlerinde bulunuyor. Görüşmeleri var. Konuşmaları 'Yahya Kemal Yaşarken' diye kitap halinde çıktı."

"Edirne Lisesi'nden başlayan bir hocalığı var, iyi bir hoca, yetiştirdiği öğrencilerden belli zaten. İkincisi sınıfta kalmıyor yani hoca olanlar sınıfta öğrencilerle kalır. Banarlı, edebiyat kitapları dolayısıyla bütün Türkiye'nin hocasıydı. Biz de ders kitabı yazdık ama Türkiye en iyi edebiyat kitabı rahmetli Nihad Sami Banarlı'nın kitabıydı."

MUSTAFA MİYASOĞLU 

1 Ağustos 2013 yılında edebi aleme irtihal eden yazar Mustafa Miyasoğlu vefatının 11. yılında ailesi ve sevenleri tarafından mezarı başında anıldı. Öncesinde ise Yeni Dünya Vakfında düzenlenen "Eyüpsultan'ın Ebedi Sakinleri" programında Mustafa Miyasoğlu’nun çalışmaları, kişiliği ve bıraktığı izler konuşuldu. Etkinliği yöneten yazar Mehmet Nuri Yardım "Dede Korkut, Ömer Seyfettin, Asaf Halet Çelebi ve Ziya Osman Saba gibi isimlerin yanı sıra eski ve yeni değerlere sahip çıkan bir baba gibiydi. Unutulan kişilerle ilgili eserler kaleme aldı. Yitiklerimizi takip eden, onları gün ışığına çıkaran vefalı bir tarafı vardı” dedi. 

Mustafa Miyasoğlu’nun oğlu Emre Miyasoğlu ise şu sözleri sarfetti: 

“Bu muhakkak çok güzel bir şeydi. Yani özellikle 1970'li 1980'li yıllarda bizim camianın sanata, edebiyata, daha doğrusu bir şeyler yapmaya uzak olduğu, korkak büyütüldüğü, rejim baskısıyla adeta sindirildiği bir ortamda bu tarz karakterlere gençlerin o gün çok ihtiyacı vardı. Aynı şekilde babamın Necip Fazıl muhabbeti ve sevdası da bundan kaynaklanıyordu. Ergenlik ve gençlik yıllarım boyunca babamın neden bu kadar çalışkan, üretken, ısrarlı ve çabalı bir adam olduğunu anlamakta güçlük çekmiştim. Yazarlık güzel ve zor bir şey ama 48 saat uyumadan yazabilmek, uyumayı hatırlamayacak kadar şevkle çalışabilmek çok farklı. Ben bunu yıllar sonra anlayabildim. Özellikle babamın doğduğu, büyüdüğü coğrafyayı Kayseri'deki bağ evini gördüğümde anladım. Babamın sokak lambasının altında kitap okuduğunu duyduğumda bu bana muazzam bir şey geldi. Başka bir yerden duysak veya okusak fantastik, duygusal, dramatik bir hikâye gibi gelir ama babam için bu bir gerçekti. Onun gençliği, hayatı ve ölümü, ölüm sürecindeki şahit olduğum şeyler de bu hikâyeyi doğruluyordu."

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Mehdi Ergüzel, Kültür Tarihçisi Dursun Gürlek, Şerif Aydemir, İsmail Fatih Ceylan, Bekir Tuncer Salihoğlu, Fatma Ersem Yargıcı ve Muhsin İlyas Subaşı konuşma yapan diğer isimlerdi. 

CENGİZ AYTMATOV’UN KARDEŞİ İLGİZ AYTMATOV VEFAT ETTİ

Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'un kardeşi İlgiz Aytmatov, 93 yaşında hayatını kaybetti. İlgiz Aytmatov’un ölüm haberini, kızı Cemile Aytmatov sosyal medya hesabından duyurdu. 

İlgiz Aytmatov kimdir?

Moskova Jeoloji Araştırma Enstitüsü Arama Mühendisliği Fakültesi'nden 1954'te mezun oldu.1985 yılında "doktor" ve 1991'de "profesör" unvanını aldı.1990-1993 yılları arasında Kırgızistan Bilimler Akademisi Başkanlığı görevini üstlendi. 7 monografi dahil 218'den fazla bilimsel eser yayımladı ve 15 buluşuna patent aldı. 

ENTELEKTÜEL HIRSIZ

İtalya'nın başkenti Roma'da hırsızlık için bir eve giren hırsız kitap okumaya dalması sebebiyle ev sahibinin ihbarıyla yakalandı.

İlginç olay Roma’nın Prati semtinde, 20 Ağustos tarihinde yaşandı. 

Hırsızlık için girdiği evde ev sahibinin yatak odasında gördüğü bir kitaba gözü takılan ve yatağın üzerinde kitabı okumaya başlayan kişi, 71 yaşındaki ev sahibinin ihbarıyla yakalandı. Meydana gelen olayda hırsız çaldığı eşyaları alıp kaçma yerine teresa çıktığı ve burada aldığı kitabı okumaya başladığı belirtildi. Daha sonra eve gelen ev sahibinin kendisini görüp çığlık atması sebebiyle kaçan hırsız, etraftaki apartmanlar sakinleri tarafından yakalandı.

Hırsızın cezbeden kitabın Giovanni Nucci'nin geçen yıl yazdığı, Homeros'un İlyada destanını konu alan “Gli Dei Alle Sei” isimli eser olduğu belirtildi.